Bu soruyu cevaplamak için aşağıdakilere ihtiyacımız var:
* **İki örnekten alınan veriler:** Her biri bir popülasyonu temsil eden iki ayrı örnekten gelen verilere ihtiyacımız var. Bu, sayıların bir listesi veya her bir numune için numune boyutu, ortalama ve standart sapma gibi özet istatistikler olabilir.
* **Varsayımlar:** Hangi istatistiksel testin uygun olduğunu belirlemek için belirli varsayımların geçerli olup olmadığını bilmemiz gerekir:
* Örnekler birbirinden bağımsız mı?
* Popülasyonlar normal şekilde dağılmış mı, yoksa örneklem boyutları Merkezi Limit Teoremine dayanacak kadar büyük mü?
* Popülasyonların varyansları eşit mi (varyansların homojenliği)?
**Prosedür Özeti**
1. **Durum Hipotezleri:**
* Boş hipotez (H0): İki popülasyonun ortalamaları eşittir (μ1 = μ2).
* Alternatif hipotez (Ha): İki popülasyonun ortalamaları eşit değildir (μ1 ≠ μ2).
2. **Uygun Testi Seçin:**
* **Bağımsız t-testi:** Örnekler bağımsızsa ve popülasyonlar normal dağılmışsa ya da örneklem boyutları yeterince büyükse, bu en yaygın seçimdir. İki versiyonu var:
* **Havuzlanmış t testi:** Popülasyon varyanslarının eşit olduğunu varsayarsak kullanılır.
* **Welch t-testi:** Popülasyon varyanslarının eşit olduğunu varsayamıyorsak kullanılır.
* **Eşleştirilmiş t-testi:** Örnekler eşleştirilmişse kullanılır (örneğin, aynı denekler üzerinde yapılan ölçümlerden önce ve sonra).
3. **Test İstatistiğini ve p-değerini hesaplayın:**
* Test istatistiğinin özel formülü seçilen teste bağlıdır.
* P-değeri, boş hipotezin doğru olduğu varsayılarak, hesaplanan kadar uç veya hesaplanandan daha uç bir test istatistiğinin gözlemlenme olasılığını temsil eder.
4. **Bir Karar Verin:**
* P değerini anlamlılık düzeyiyle karşılaştırın (alfa = 0,05).
* Eğer p değeri alfadan küçükse sıfır hipotezini reddedin. Bu, nüfus ortalamalarının farklı olduğuna dair kanıt olduğunu göstermektedir.
* Eğer p değeri alfadan büyük veya ona eşitse sıfır hipotezini reddetmeyin. Bu, popülasyon araçlarının farklı olduğu sonucuna varmak için yeterli kanıt olmadığını göstermektedir.
5. **Bir Güven Aralığı Oluşturun:**
* %95 güven aralığı, popülasyon ortalamaları arasındaki gerçek farkın %95 oranında bulunduğundan emin olduğumuz bir aralık sağlar. Formül seçilen teste bağlıdır.
6. **Güven Aralığını Yorumlayın:**
* Güven aralığı sıfır içeriyorsa sıfır hipotezini reddedemeyiz. Bunun nedeni sıfırın ortalamalar arasında hiçbir farkı temsil etmemesidir.
* Güven aralığı sıfır içermiyorsa sıfır hipotezini reddederiz. Bu, araçların farklı olduğunu gösteriyor.
**Güven Aralığından Sonuçlar**
Yalnızca güven aralığını inceleyerek, nüfus ortalamalarının eşitliği konusunda hipotez testinden çıkaracağımız sonucun aynısını çıkarabiliriz. Aralık sıfır içeriyorsa ortalamaların farklı olduğu sonucuna varamayız. Aralık sıfır içermiyorsa ortalamaların farklı olduğu sonucuna varabiliriz.
**Önemli Not:**
Gerçek veriler veya özet istatistikler olmadan hesaplamaları yapamam veya belirli sonuçlar sunamam. Size daha fazla yardımcı olabilmem için lütfen gerekli bilgileri sağlayın.